Раней я ўжо пісаў пра дзівосны паганскі вясновы рытуал, які апісаў адзін з першых гістарыёграфаў Вялікага Княства Літоўскага — Мацей Стрыйкоўскі ў канцы XVI стагоддзя: кубак з півам бралі ў зубы, выпівалі без дапамогі рук і затым кідалі праз плячо.
Цяпер знайшоўся яшчэ адна крыніца ад 1700 года, што пацвярджае гэты звычай з больш дакладнымі дэталямі! Пры гэтым канкрэтна адзначаецца, што такая традыцыя была характэрная не толькі для ліцвінаў (старое найменне жыхароў, якія жылі на большай частцы сучаснай тэрыторыі Рэспублікі Беларусь), але і для русінаў.
📜 Крыніца: тэалагічная дысертацыя «Livonia in Sacris suis Considerata», выдадзеная ў Вітэнбергу ў 1700 годзе. Яе аўтары апісваюць паганскае святкаванне дня «святога Юрыя» (дзень вясновага раўнадзенства), калі жрацы праводзілі абрад у гонар бага вясны Пергрубінса, вось поўная цытата:
Пра ахвярапрынашэнні старажытных ліваў, якія былі агульнымі для бавараў, русаў, жмудзінаў, ліцвінаў і русінаў — варта таксама згадаць наступнае, што Іоганн Менецій паведамляе ў адным са сваіх лістоў пра ахвярапрынашэнні і ідалапаклонства старажытных бавараў, ліваў і іншых суседніх народаў.
Ён піша, што ў дзень святога Юрыя (дзень сонцастаяння або Юр’еў дзень) ахвярапрынашэнне адбываецца Пергрубінсу — багоўству кветак, раслін і ўсяго, што расце. Гэтаму Пергрубінсу прыносяць ахвяру наступным чынам.
Жрэц, якога бурсакам называюць, трымае ў правай руцэ чашу, напоўненую піўцом (cerevisia), і, выклікаючы па імені дэмана, спявае яму хвалы:
«Ты, — кажа ён, — адганяеш зімовую стужу, вяртаеш вясновую благадать, палі квітнеюць, гаі і лясы зелянеюць…»
Затым, падчас гэтай песні, ён утыкае зубы ў чашу і выпівае піва залпам, так што ні каплі не праліваецца, а саму чашу, сціснутую зубамі, кідае сабе за плячо. Яна, упаўшы на зямлю, зноў напаўняецца, і ўсе прысутныя п’юць з яе.
Гэтыя старажытныя традыцыі падкрэсліваюць не толькі асаблівае стаўленне нашых продкаў да прыроды, але і важную ролю піва ў культуры беларусаў яшчэ шмат стагоддзяў таму.
І я лічу, што пара таксама ўкараняць звычку у нашых пабах выпіваць піва без рук, бо гэта не проста піўны трук, а частка нашых піўных традыцый.