Уявіце сабе: вы купляеце фіксаваны ўваходны квіток і ўвесь вечар бязмежна атрымліваеце асалоду ад разнастайнасці піўных напояў. Гучыць як фармат сучасных піўных фэстываляў, якіх цяпер у Рэспубліцы Беларусь становіцца ўсё больш — купіў квіток ды пій колькі заўгодна, а ў такт грае жывая музыка. Але ўявіце, што нешта падобнае ўжо існавала 366 гадоў таму… у прыстанным горадзе Рэчы Паспалітай — Данцыгу (сучасны Гданьск)!
У 1659 годзе нямецкі матэматык і картограф Андрэас Цэлярыус (Andreas Cellarius, 1596–1665) у сваёй манументальнай працы «Сучаснае апісанне Каралеўства Польскага, Вялікага княства Літоўскага і ўсіх зямель, падпарадкаваных польскаму праву» [Выява 1] апісвае «шляхецкую залю» пры мытным доме Pfundkammer, дзе гарадская эліта за сімвалічныя два грошы атрымлівала права да дзявятага часу вечара бязлімітна пііць лепшае данцыгскае піва пад інструментальную жывую музыку. Да гэтага, каб трапіць у спіс «піцейшчыкаў» (bibentium), трэба было яшчэ заплаціць талер і ўнесціся ў спецыяльныя рэестры — просты люд у залю не пускалі.
Як выглядала гэтая «піўная рэзідэнцыя» XVII стагоддзя?
Архітэктура і планіроўка
Заля з высокім каменным скляпеннем, якое абапіраецца на масіўныя контрфорсы. Па абедзвюх баках — два рады дубовых лаў, а ў цэнтры пакінута прастора для музыкаў і наліву піва.
Дэкор і сымбалі
- Аленевыя рогі: раскошны «рагоў пучок» з 36 «галінак» (адросткаў), падарунак прусскага герцага за 500 фларынаў.
- Карціны: сцэны баляў, палявання і мірскіх усцех, напісаныя майстрам з Антвэрпэна, якія віселі па абедзвюх бакам залы.
- Марская атрыбутыка: пад скляпеннем развешаныя мініяцюрныя караблі з 9–11 парусамі — напамін пра марскі статус порта.
- «Жалезная печ» (fornax ferrea): высокая пераносная канструкцыя для ацяплення, дзе дэманстравалі «люстэркачужаземных рамёстваў» як сімвал іх права на працу і пражыванне ў горадзе.
Пенны асартымент
У самім Данцыгу варылі каля 30 гатункаў піва, і галоўнае месца займала «дубальтавае піва» (duplex cerevisia) — Ioppenier або Ionckerbier, славутае сваёй моцай і вытанчаным смакам.
Калі вы ў наступны раз наведаеце фэст з безлімітным дэгустацыйным квітком, уявіце сабе атмасферу гэтай залы XVII стагоддзя: скляпенні, звінкія куфлі, трафеі на сценах і гукі музыкі— і вы зразумееце, што гісторыя нашых «піўных» традыцый значна глыбейшая, чым здаецца!
Крыніца:
Andreas Cellarius, Regni Poloniae, magnique ducatus Lituaniae omniumque regionum juri Polonico subjectorum novissima descriptio, Amsterdam, 1659.